Park naturalny Golędzinów
Golędzinów to park miejskiej natury, wycinek „dzikiego” brzegu Wisły stanowiący przyrodniczy
kapitał Warszawy.
W niedalekiej przyszłości ukochany przez zarówno ludzkich, jak i nie-ludzkich Warszawiaków teren czekają istotne zmiany urbanistyczne najbliższego sąsiedztwa oraz narastająca antropopresja. Jako przedstawiciele środowiska projektowego bierzemy odpowiedzialność za zabranie głosu w dyskusji o przyszłości Golędzinowa. Podskórnie czujemy, że odpowiedź projektowa na postawione w konkursie pyta nie ma charakter polityczny, stanowi bowiem zakwestionowanie obecnego statusu quo terenu.
Nasz projekt o projekt utopii – śmiałej, ingerującej w zastany porządek świata zmiany. To głośne powiedzenie, że ochrona charakteru parku naturalnego wymaga projektowego wyznaczenia granic przebywania i oddziaływania wszystkich użytkowników terenu. To wreszcie potwierdzenie, że i przyroda, i człowiek to współgospodarze i współużytkownicy tej przestrzeni.
Kamila Lejman-Kudła, Agnieszka Kiljan, Marta Przygoda, Lucyna Rydel, Marta Tomasiak
Zygmunt Borawski
65 ha
Miasto Warszawa
2022
Park jest nierozerwalnie związany z tym, co kształtuje współczesną tożsamość Warszawy i stanowi powód do dumy mieszkańców stolicy. Łączy w sobie rozległy, budzący podziw, naturalny krajobraz Wisły – dostępny niemal na wyciągnięcie ręki – z nawarstwieniami historii miasta, widocznymi w śladach dawnych ogrodów społecznych.
Ogłoszona z początkiem 2022 roku decyzja o organizacji konkursu architektonicznego na park naturalny Golędzinów spotkała się z głośną krytyką strony społecznej i miejskich autorytetów. Obawy o utrzymanie „dzikiego” charakteru obszaru oraz przeinwestowanie terenu mają uzasadnienie, jednak nie biorą pod uwagę narastającej presji środowiskowej, której teren doświadczy – na obszarze FSO i na osiedlach zlokalizowanych wzdłuż ulicy Jagiellońskiej w najbliższych latach zamieszka kilkanaście tysięcy nowych mieszkańców, a przy północnej granicy pojawi się stacja metra Żerań FSO. Ta zmiana rozkładu sił, jeżeli przeprowadzona w sposób niekontrolowalny, może stać się początkiem końca. Konieczna jest alternatywa – Golędzinów zasługuje na ochronę, a nie na przeprojektowanie.
Wokół ochrony siedlisk skupiają się interwencje projektowe – założono utrzymanie i modernizację ścieżki nad Wisłą i z przystankami edukacyjnymi, obserwacyjnymi i edukacyjnymi
Projekt zakłada opracowanie kompleksowej strategii obejmującej aspekty przyrodnicze, krajobrazowe, edukacyjne i architektoniczne, w której kluczowym czynnikiem jest czas. Interwencja została zaplanowana jako długofalowy, etapowy proces transformacji, umożliwiający ekosystemowi naturalną adaptację do zachodzących zmian, a jednocześnie – poprzez przemyślane działania krajobrazowe – jego rozwój i wzbogacenie.
Wraz z ewolucją ekosystemu przyrodniczego rozwijać się będzie także ekosystem społeczny – kolejne strefy zostaną stopniowo dostosowane do bezpiecznego użytkowania przez różne grupy mieszkańców i odwiedzających.
Takie holistyczne podejście do miasta i jego przyrody jako dynamicznego, wielowątkowego organizmu pozwoli nie tylko na zachowanie, ale i wzmocnienie unikalnych walorów przyrodniczych tego terenu, jednocześnie kształtując nowy balans między rozwojem a ochroną środowiska
Projekt przewiduje wprowadzenie kompleksowej identyfikacji wizualnej oraz małej architektury dla całego terenu Parku naturalnego Golędzinów oraz charakterystycznego dla miejsca systemu „posadzek”. Naszą strategią jest ponowne użycie materiałów z rozbiórki, a tam, gdzie to niemożliwe, stosowanie materiału optymalnego środowiskowo, „przemysłowego”, łatwo dostępnego i taniego.
Pozostałe projekty
